Maramuresz – skarb Rumunii

Cmentarz w Sapancie (o którym możecie przeczytać TUTAJ) był tylko preludium do naszego, jak się później okazało, dość długiego i rozbitego na dwie części pobytu w Rumunii. Ale jak nie zabawić choć paru tygodni w kraju, który od jakiegoś już czasu jest na totalnej podróżniczej fali i nie dzieje się to bez przyczyny. W Rumunii można się zakochać. Można tu spędzić cały rok i ciągle chcieć więcej. Jestem przekonany, że można też znaleźć tu sobie męża/żonę i osiedlić się na dobre. Można wypasać barany i można pracować w korporacji podziwiając zza biurowego okna ośnieżone szczyty Karpat. W Rumunii każdy znajdzie coś dla siebie – górołazi niezliczoną ilość szlaków, miłośnicy historii całe naręcza zabytkowych budowli a kulinarni smakosze mamałygę i kilka innych specjałów.

Europejski hobbiton

Gdybym był Peterem Jacksonem i miałbym nagrywać Władcę Pierścieni w Europie, to na krainę zamieszkaną przez niziołków wybrałbym właśnie Maramuresz. Pomyślicie sobie – co on do licha bredzi? Ale jeśli spojrzycie na zdjęcia na końcu wpisu, pokazujące kilka ujęć maramureszańskich krajobrazów to wszystko powinno wydać Wam się jasne. Nie żebym twierdził, że ten malowniczy region Rumunii jest europejskim odpowiednikiem Nowej Zelandii. Jest w nim jednak coś takiego, że gdyby zza kamienia nagle wybiegł Hobbit to wcale bym się nie zdziwił.

Poranek

Pierwszy w Rumunii. Na polanie. Na wzgórzu nieopodal Oncesti. Wstajemy. Szyby w samochodzie całe zaparowane. Nic nie widać. Do środka samochodu wpadają już poranne promienie słońca. Ale nie takie jak zazwyczaj. Są nieco przytłumione, jakby z waty. Po wyjściu z samochodu ukazuje się nam przepiękny widok. Mglisty poranek. Promienie słońca ciepłe ale  jakby przytłumione. Walczą z wilgocią i parą unoszącą się w powietrzu a na ziemi rozgrywa się prawdziwy spektakl. Miliony kropel rosy połyskują w porannym słońcu. Już wtedy mieliśmy przeczucie, że zabawimy tu na dłużej.

Drewniane cerkwie

W Maramureszu i Rumunii jest ich niezliczona ilość. Żeby zobaczyć je wszystkie trzeba by poświęcić prawdopodobnie cały kwartał, ale nawet wtedy jakaś by Wam umknęła. Na pocieszenie powiem Wam, że zdecydowana większość z nich wygląda podobnie. Przynajmniej z zewnątrz. Zwarta podstawa o małych rozmiarach z której wyrasta strzelista wieża. Wszystko z drewna. Absolutnie wszystko. W zdecydowanej większości przypadków już sczerniałego ze starości. To jeśli chodzi o ich zewnętrzną aparycję. Wnętrza to zupełnie inna historia. To tutaj rozgrywa się prawdziwy konkurs piękności wśród rumuńskich cerkwi. Jeśli dotrwacie do końca tego wpisu, to będziecie mieli okazję się o tym przekonać.

Pierwszą cerkwią jaką odwiedziliśmy była cerkiew pod wezwaniem św. Paraskewy w Desesti. Poprzeczka została zawieszona naprawdę wysoko już na samym początku. Co więcej, zaraz po naszym przybyciu rozpoczęło się nabożeństwo z okazji Niedzieli Palmowej. Było dla nas bardzo dużym zaskoczeniem to, że wszyscy – absolutnie wszyscy – którzy zjawili się w kościele byli ubrani odświętnie, a zdecydowana większość w tradycyjne, regionalne stroje. To było coś, o czym mieliśmy się jeszcze przekonać w nadchodzących dniach. Mieszkańcy Maramureszu pielęgnują tradycję, a co najważniejsze, są z niej bardzo dumni. Nawet Ci najmłodsi. Nawet młodzież, która powinna być zbuntowana. Która powinna nosić koszulki z napisami fuck the system. Oni tymczasem przywdziewają śnieżnobiałe, haftowane koszule. Zakładają małe kapelusiki, buty wiązane rzemieniem i są z tego dumni. Witajcie w Rumunii!

Babiniec

Kolejną świątynią jaką zdecydowaliśmy się odwiedzić była cerkiew pw. św. Archaniołów w Plopis. Dopiero tutaj mogliśmy zrobić należyte fotografie babińca, czyli pomieszczenia, które posiada każda z rumuńskich cerkwi. Jest to swojego rodzaju przedsionek dla zasadniczej części świątyni, w której gromadzą się niewiasty podczas mszy świętych i innego rodzaju obrzędów. Babiniec oddzielony jest od nawy głównej świątyni oknami z kratami – tak na wszelki wypadek, gdyby niewiasty zapragnęły przejąć świątynię szturmem. Do Plopis zawitaliśmy zaraz po zakończeniu niedzielnego nabożeństwa. Nie zastaliśmy nikogo prócz popa oraz dwóch wiernych, którzy żywo dyskutowali ochoczo popijając winko i zagryzając je chlebem. Zrobiło nam się bardzo miło, kiedy i my zostaliśmy zaproszeni do poczęstunku.

Łąka

Cerkiew w Plopis została wybudowana na niewielkim wzgórzu, tuż obok wioski. Kiedy nasyciliśmy się chlebem i winem postanowiliśmy udać się na spacer po okolicy. Przemierzając łąki co chwilę natrafialiśmy na uwijające się nad kwiatkami pszczoły. No i mlecze. Tysiące mleczy. W Maramureszu wiosna w pełnej krasie!

Dzwońcie, a będzie Wam otworzone

Po Plopisie przychodzi czas na Budesti. Kiedy docieramy do świątyni w tym niewielkim miasteczku, ze smutkiem stwierdzamy, że jest zamknięta na cztery spusty. Jednak nadzieja umiera ostatnia. Nieopodal drzwi wisi karteczka, na której jest zapisany numer telefonu i informacja po rumuńsku. Po chwili namysłu, opracowaniu kilku generycznych rumuńskich zwrotów i planu rozmowy, dzwonimy:

– Buna dimineata. Noi polonezi. Este posibil deschida biserica? 
–